Dzielenie się opłatkiem, sianko pod obrusem, jedno wolne miejsce przy stole, postna kolacja wigilijna po ujrzeniu pierwszej gwiazdy oraz prezenty pod choinką to najbardziej rozpoznawalne tradycje bożonarodzeniowe w Polsce. A czy wiesz, jak Święta Bożego Narodzenia obchodzi się w innych krajach?
Tradycje bożonarodzeniowe w Polsce
Zanim udamy się w krótką podróż po Europie i świecie, przyjrzyjmy się naszym tradycjom bożonarodzeniowym. Warto pamiętać, że część z nich wywodzi się z tradycji słowiańskich – sianko pod obrusem kładzione było kiedyś na podłodze i zwiastować miało urodzaj w zbiorach zboża. Z kolei puste miejsce dla niespodziewanego gościa przygotowane było dla duchów bliskich osób, które tradycyjnie w Wigilię Bożego Narodzenia odwiedzały swoich bliskich.
Inne tradycje, takie jak przystrajanie choinki, przywędrowały do nas z innych krajów – w tym przypadku z Niemiec. Inne tradycje bożonarodzeniowe zanikają – wysyłanie świątecznych kartek z życzeniami to zwyczaj z Wielkiej Brytanii, który jeszcze dekadę temu miał się dobrze w Polsce, a obecnie nie jest już praktykowany. Ciekawostką jest również fakt, że mimo zniesienia postu w Wigilię przez Kościół, nadal większość z nas chętnie w ten dzień sięga po dania wegetariańskie, oparte przede wszystkim na rybach. Ale i tutaj nasze przyzwyczajenia się zmieniają. Coraz więcej osób rezygnuje z karpia na rzecz innych ryb, chętnie także delektujemy się bardziej wyszukanymi czy nowoczesnymi daniami – a te różnią się także ze względu na region w Polsce.
Podobnie jest w innych krajach. Opisywane przez nas zwyczaje często się zacierają, zanikają lub zmieniają. Różnią się także ze względu na regiony w poszczególnych krajach. Dlatego czytając o tradycjach bożonarodzeniowych warto mieć na uwadze zmiany kulturowe, jakie zachodzą na całym świecie.
Tradycje bożonarodzeniowe w Europie
Zacznijmy od naszych sąsiadów. W Czechach i na Słowacji Święta Bożego Narodzenia obchodzi się dość podobnie, jak w Polsce. W Czechach wigilijna kolacja jest postna, a prezenty przynosi Dzieciątko. Tradycją bożonarodzeniową, z której Czesi są dumni i którą naprawdę licznie kultywują, jest pieczenie świątecznych ciasteczek. Z kolei na słowackich stołach wigilijnych króluje kapustnica – kapuśniak gotowany na różnych rodzajach mięs, często gotowana jest na kiełbasie, grzybach, a niekiedy również na suszonych śliwkach. Również na Słowacji prezenty przynosi Dzieciątko.
Niemcy podzielone na landy, obchodzą Święta Bożego Narodzenia w zależności od tego, czy w danym landzie dominuje katolicyzm, czy protestantyzm. Więcej religijnych Niemców jest wyznania protestanckiego, a osoby te wierne są wielu tradycjom bożonarodzeniowym. Przede wszystkim w protestanckich landach Wigilia jest dniem wolnym i właśnie w tym dniu najczęściej ubierana jest choinka, na której znajdziemy… korniszony! Bombki te zwiastują szczęście i szukane są przez dzieci – po odnalezieniu bomba zawieszana jest jak najbliżej czubka drzewka. Wigilia to również czas, gdy cała rodzina udaje się do kościoła, często po uprzednim odwiedzeniu innych członków rodziny. Na stole króluje sałatka ziemniaczana oraz pieczone kiełbaski. Uwielbiane przez znaczną część mieszkańców Europy Jarmarki Bożonarodzeniowe, podobnie jak choinka, narodziły się w Niemczech. I to właśnie tutaj (i w Austrii) odbywają się największe i najpiękniejsze Jarmarki.
Co ciekawe, tradycyjnie w Finlandii prezentów nie przynosi Święty Mikołaj, a Joulupukki, bożonarodzeniowy kozioł, który mieszka nie gdzie indziej, a w Laponii. Zapiekanki warzywne, ryby na przyrządzone na wiele sposobów, pieczonka szynka, ryż na mleku z zatopionym, przynoszącym szczęście migdałem królują na świątecznym fińskim stole w formie bufetu szwedzkiego. Finowie uwielbiają spędzać czas w saunie – i tak też mijają im Święta Bożego Narodzenia. Z kolei Szwedzi wśród świątecznych przysmaków królują napoje – specjalne piwa z korzennymi przyprawami oraz wino z bakaliami. Tutaj również prezentów nie przynosi Święty Mikołaj, a Krasnal Jultomten. Z ciekawych tradycji bożonarodzeniowych warto wspomnieć o chowaniu mioteł w miejscu, które znają wyłącznie domownicy. No właśnie na miotłach, ukradzionych z domów, miały bowiem wędrować złe duchy, które przybywały na ziemię w Święto Bożego Narodzenia.
W Wielkiej Brytanii narodził się zwyczaj wysyłania świątecznych kartek – czy pierwsi wysyłali je Anglicy, czy Szkoci, tego jednak nie wiemy. Tradycje bożonarodzeniowe w Wielkiej Brytanii ograniczają się jednak do 25 grudnia – Brytyjczycy, podobnie jak Amerykanie, nie świętują w Wigilię. Uroczyste świętowanie odbywa się natomiast w Rumunii. Chociaż choinka ubierana jest w Wigilię, a prezenty rozpakowywane rano pierwszego dnia świąt, tutaj Boże Narodzenie to bardzo wesołe i huczne święta. Na wigilijnych i świątecznych stołach znajdziemy kaszankę, kiełbaski, salceson, pieczeń wieprzową, pasztetową, rumuńskie gołąbki oraz chałkę.
Jakie tradycje bożonarodzeniowe występują poza Europą?
Boże Narodzenie to święto, które obchodzone jest w wielu zakątkach świata. Chociaż jest to święto chrześcijańskie, z pewnymi tradycjami można spotkać się także w krajach, gdzie chrześcijaństwo nie dominuje. Na uwagę zasługuje Japonia, w której w święta ustawiają się gigantyczne kolejki do… KFC. Można powiedzieć, że kurczak w panierce to tradycyjne danie świąteczne w Japonii, chociaż zwyczaj ten ma zdecydowanie więcej wspólnego z globalizacją i skutecznym marketingiem niż tradycją.
Poznawanie kultur krajów i poszczególnych regionów jest ogromnie ważne w pracy tłumaczy. Oprócz zaspokajania ciekawości, ma to znaczenie dla pracy specjalistów, którzy zajmują się tłumaczeniami marketingowymi, książek, gier i innych treści, w których kultura stanowi szczególnie istotną warstwę. Tłumaczenia angielski, niemieckie, francuskie i każdego innego języka obcego muszą uwzględniać kontekst kulturowy – tłumaczenia transkreacyjne wymagają znakomitej znajomości nie tylko języków, ale zwyczajów, obyczajów, tradycji, historii i współczesnych trendów w danym kraju.
Potrzebujesz profesjonalnego tłumaczenia? Zgłoś się do nas – szybka i bezpłatna wycena, tłumaczenie wykonane przez tłumacza specjalizującego się w wybranych przekładach to gwarancja najwyższej jakości tłumaczeń. Serdecznie zapraszamy!
Autor wpisu
Advance FM