bars

Tłumaczenia uwierzytelnione – co warto o nich wiedzieć?

07/08/2023
Autor: Advance FM

Tłumaczenia uwierzytelnione – co warto o nich wiedzieć?

Tłumaczenia uwierzytelnione to specjalny rodzaj tłumaczeń, wykonywany w przypadku różnego rodzaju dokumentów wymaganych przez urzędy, sądy, uczelnie wyższe i inne instytucje. Kiedy będziemy potrzebować tłumaczeń uwierzytelnionych, kto może je dla nas przygotować i co jeszcze warto o nich wiedzieć?

Czym są tłumaczenia uwierzytelnione?

Tłumaczenia uwierzytelnione to oficjalna nazwa tłumaczeń, które na co dzień nazywamy tłumaczeniami przysięgłymi. W ustawie o zawodzie tłumacza zaprzysiężonego nie znajdziemy jednak nazwy zwyczajowej – przepisy prawne wskazują na tłumaczenia uwierzytelnione oraz tłumaczenia poświadczone. Dla osób, które potrzebują lub wiedzą, że będą potrzebować tłumaczenia uwierzytelnionego w przyszłości, takie niuanse nie mają jednak znaczenia. Warto natomiast wiedzieć, że tłumaczenia uwierzytelnione a przysięgłe są ze sobą tożsame. A kiedy ich potrzebujemy?

Kiedy wymagane są tłumaczenia uwierzytelnione?

Tłumaczenia uwierzytelnione wymagane są wówczas, gdy wymaga od nas tego urząd, sąd lub inna instytucja. W tym przypadku obligatoryjność przedłożenia tłumaczenia uwierzytelnionego dokumentu wynika z oświadczenia przez osobę, która je wykonuje, o zgodności tłumaczenia z oryginałem. Tłumaczenia uwierzytelnione będą więc od nas wymagane:

  • we wszystkich urzędach – np. w Urzędzie Stanu Cywilnego czy w Wydziale Komunikacji przy rejestracji samochodu sprowadzonego zza granicy
  • na uczelniach wyższych w przypadku ubiegania się o nostryfikację dyplomu zza granicy
  • w sądzie

Tłumaczenia uwierzytelnione dotyczą więc aktów stanu cywilnego, aktów prawnych, dyplomów, świadectw, certyfikatów , dokumentów sądowych, aktów prawnych, dokumentów osobistych, umów, dokumentów samochodu czy dokumentów patentowych. Jeśli mamy wątpliwość, czy będziemy potrzebowali tłumaczenia uwierzytelnionego, możemy być pewni, że będzie ono od nas wymagane w każdej instytucji państwowej, a także w instytucjach poza rządowych.

Czym wyróżniają się tłumaczenia uwierzytelnione?

Tłumaczenia uwierzytelnione mogą być wykonywane wyłącznie przez uprawnionych do tego tłumaczy. Osoba, która jest native speaker’em, ale nie posiada właściwych uprawnień, nie może przygotować tłumaczenia uwierzytelnionego. Tłumacz, który chce zdobyć takie uprawnienie, musi zdać egzamin oraz okazać zaświadczenie o niekaralności – po spełnieniu warunków zostaje wpisany na ministerialną listę tłumaczy przysięgłych i na tej podstawie zamawia w Mennicy Polskiej pieczęć, którą pieczętuje każde wykonane przez siebie uwierzytelnione tłumaczenie. Pobierany jest również wzór podpisu tłumacza – każdy przygotowany przez niego przekład, musi być także opatrzony podpisem zgodnym z tym wzorem.

Na tłumaczeniu uwierzytelnionym znajdować się musi pieczęć oraz podpis tłumacza, wspomniane wcześniej oświadczenie tłumacza, potwierdzające zgodność tłumaczenia uwierzytelnionego z oryginałem, miejsce oraz datę tłumaczenia, a także numer repertorium tłumacza – wpisywane jest do niego każde tłumaczenie uwierzytelnione wykonane przez danego tłumacza. Stanowi ono swoiste archiwum przygotowanych tłumaczeń uwierzytelnionych, w którym tłumaczenia uwierzytelnione przechowywane są przez 5 lat od ich wykonania.

Wszystko to sprawia, że tłumaczenie uwierzytelnione nie różni się od zwykłego pod względem jakościowym – jednak wykonanie go przez osobę uprawnioną i poświadczenie o zgodności z oryginałem jest konieczne dla zachowania porządku prawnego. Zawód tłumacza, który wykonuje tłumaczenia uwierzytelnione, jest zawodem zaufania publicznego, a tłumacz bierze pełną odpowiedzialność prawną za wykonane przez siebie tłumaczenia.

Czy polskie tłumaczenia uwierzytelnione ważne są za granicą?

W Unii Europejskiej nie zunifikowano przepisów dotyczących tłumaczeń uwierzytelnionych. Oznacza to, że w każdym kraju obowiązują oddzielne przepisy prawne dotyczące zawodu oraz uwierzytelnionych tłumaczeń. Dlatego chcąc przedłożyć tłumaczenie poświadczone w Polsce w urzędzie czy instytucji za granicą, należy upewnić się do wymogów dotyczących tego rodzaju dokumentów. W wielu krajach konieczne będzie wykonanie tłumaczenia uwierzytelnionego przez tłumacza na miejscu, w niektórych krajach (objętym Konwencją Haską) wystarczy uzyskanie klauzuli Apostille, która jest poświadczeniem o urzędowym charakterze tłumaczenia uwierzytelnionego wykonanego na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. W Polsce Apostille uzyskać można w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.

Czy zagraniczne tłumaczenia uwierzytelnione są honorowane w Polsce?

Zagraniczne tłumaczenia uwierzytelnione są honorowane w Polsce, gdy pochodzą z kraju będące stroną Konwencji Haskiej z 5 października 1961 roku. W innym przypadku konieczne będzie wykonanie kolejnego tłumaczenia uwierzytelnionego przez polskiego tłumacza zaprzysiężonego. Warto zaznaczyć, że obecnie aż 89 państw jest stroną Konwencji Haskiej z 1961 roku.

Czym jest Konwencja Apostille?

Konwencja Haska z 5 października 1961 roku (Konwencja Apostille) to konwencja znosząca wymóg legalizacji zagranicznych dokumentów urzędowych dla państw, będących stronami Konwencji. Chcąc posługiwać się dokumentami urzędowymi z Polski w kraju, który jest stroną Konwencji Apostille, należy w pierwszej kolejności uzyskać klauzulę Apostillę na oryginalnym dokumencie, a następnie przedłożyć go do tłumaczenia uwierzytelnionego. W UE w 2019 roku zniesiono natomiast wymóg opatrywania klauzulą Apostille takich dokumentów, jak akty urodzenia, akty zgonu, imienia i nazwiska, związków partnerskich, zdolności do zawarcia małżeństwa za granicą, dokumentów adopcyjnych, dokumentów dotyczących miejsca zamieszkania lub pobytu, obywatelstwa, braku wpisu w rejestrze karnym oraz dokumentów z zakresu udziału w wyborach lokalnych i do Parlamentu Europejskiego.

Czy możliwe jest uzyskanie odpisu tłumaczenia uwierzytelnionego?

Uzyskanie odpisu tłumaczenia uwierzytelnionego od tłumacza, który je wykonał, jest możliwe. Jednak tłumacz nie ma obowiązku wydania takiego odpisu – nie jest do tego zobligowany przepisami prawnymi. W większości przypadków takie odpisy są wydawane. Pamiętać jednak należy, że obowiązek archiwacji uwierzytelnionych tłumaczeń sięga jedynie 5 lat od chwili, gdy zostało ono wykonane.

Tłumaczenia uwierzytelnione wykonane przez uprawnionego do tego tłumacza są nam potrzebne, gdy różnego rodzaju dokumenty składamy w urzędzie, sądzie lub instytucji. Przedstawiając je, jesteśmy chronieni na wypadek nieprawidłowości – przysięgły tłumacz odpowiada prawnie w zakresie poprawności wykonania poświadczonego przez siebie tłumaczenia uwierzytelnionego.

Autor wpisu

Advance FM